CỜ VUA

CỜ TƯỚNG

Xưa nay Tướng  nhỏ hơn Vua

nên được làm Vua là nhất

 

Tôi nghĩ vậy mà đã từng nghĩ như vậy ở cái thời trẻ nít của tôi một đứa trẻ sớm có chút tư duy, lắm lúc làm tôi buồn bởi mặc cảm tự ti dân tộc. Đâu đâu ở  đầu đường đến nhà trường sách vỡ : phát minh đó của Tây, câu danh ngôn kia của Vĩ nhân người Pháp, giai khúc bất hủ nọ của thiên tài Nhạc Sĩ Moza. Say sưa Thầy hót ca lòng con tê tái qúa !!!

 

Làm sao bây giờ

Bốn ngàn năm văn hiến

Lịch sử không so đo Napoléon Nguyễn Huệ

Đông Tây thư hùng thắng bại được thua

 

Điều bây giờ sáng tỏ

Mặc cảm hết tự ti

 VIỆT NAM CHIẾN TRẬN ẦM Ì

con tim trí tuệ tư duy giống nòi

 

Người trồng cây LỢI gì

Thầy dạy trò điều chi

Trứớc hết là TƯ DUY

thử nghĩ suy cờ VUA TƯỚNG.

 

Hai thứ cờ hai trò chơi khá giống nhau ở hình thức. Mượn ván làm bàn có đường ngang đường dọc làm giao thông trận địa. Nhân sự là con cờ làm quân binh chủng. Hậu Xe Mã Pháo Tốt Tướng Tượng Vua là cơ cấu tổ chức binh bị. Người chơi cờ là hai kẽ đang so đo. Hơn thiệt, được thua, thắng nhau ở tài trí.

 

Anh là gì khi anh điều binh  khiển tuớng ( lúc chơi cờ tướng ) ?

Phải là Vua anh mới khiển tướng điều binh

Tướng chết, Vua thua __ mạng Vua còn không chết

Vua chết rồi xã tắc tiêu tan.

 

Thế cho nên

Tác gỉa môn cờ có nghĩ suy

lấy TƯỚNG làm TRÒ

chứng tỏ người biết so đo phân biệt

 

1/  Trên Tướng là Vua. Hai Vua tranh đấu nhau phải dụng Tướng, Tướng chết một viên Vua thua liền một trận, thua luôn ba trận Vua  đầu hàng bôn tẩu, hẹn một ngày tái chiến. 2/  Chơi cờ Tướng ngẫu hứng bỗng thấy mình Quân Vương, đoạt đất chiếm thành đem an lạc thái bình về cho Thiên hạ. 3/  Xưa nay thiên hạ chiến tranh giành dân chiếm đất. Đất đai lãnh thổ một trong ba yếu tố cấu thành quốc gia mà người ta phân biệt : biệt rừng, biệt biển biệt sông. Dụng tốt chắn sông trông tuồng không như giặc giả. 4/ Thường trẻ con chơi tuồng giặc giả, chiến địa là sân làng, bãi sậy hồ ao, lấy hiễm trở non cao làm địa thế.Thế địa trường đua ngựa không nước cản, ở CỜ VUA thế địa có không nào ???

 

*

 

Nhìn đồ chơi như đồ chơi điện tử khái quát văn minh thời đại, trình độ thấp cao của người sáng chế. Cờ Tướng cờ Vua phản ánh Tây Đông cái thời giáo gươm cung kiếm. Binh thư, đồ trận, quân binh bị tổ chức, phép tắc kỹ cương phần nào thấy được tư duy khối óc của người. Bộ binh ( quân tốt ) Kỵ binh ( quân mã ) Xa binh ( quân xe ), Pháo binh ( quân pháo ) cơ động linh hoạt chứng dẫn qua cờ tướng. Ý niệm quốc gia với biên cương lãnh thổ, con sông bàn cờ là biểu hiện. Địa hình hiểm trở, hố hầm, núi ngăn suối chận qua nước đi mã tượng. Quân phong quân kỹ sĩ tốt tấn thoái là phép tắc. Thám thính biên phòng, xác minh trình tướng chức năng quân tượng. Tư lệnh chiến trường, bảo vệ thành quách, nặng xã tắc nhẹ tình nhà, tránh đàn bà là trọng trách tướng quan.

 

Nghệ thuật sân khấu như kịch tuồng là gỉa, nhưng gỉa mà thực thì phải phản ánh được hiện thực. Hiện thực CỜ là TRÒ CHƠI CHIẾN TRẬN ở tầm cỡ quốc gia, lấy BÀN làm lãnh thổ biên cương hai nước, lấy NGƯỜI CHƠI gỉa hai vua tranh đấu, thắng bại được thua do tài trí.

 

5/  Lịch sử Á đông xét nét về mặt tổ chức binh bị đến mức hoàn hảo từ  thời xa xưa qua cờ tướng tỏ rõ. Rõ ràng trên hết là Vua đứng đầu Quốc gia, người điều hành cuộc chiến có dưới Tướng chiệu trách nhiệm trực tiếp điều binh. Điều binh là nghệ thuật biểu hiện tài năng, nhưng là công cuộc mà Vua vị nguyên thủ phải có ý thức. Trường lớp có dựng lên, sách vỡ có viết ra để huấn luyện người làm tướng, xin hỏi chư vị tướng hùng bốn phương có hay không tìm thấy hiện thực chiến trường qua cờ vua ? 6/  Vào cái thời bộ lạc du canh du mục đi tìm cái ăn, rày đây mai đó, lấy hang động trú thân, chưa biết đến xây dựng thành trì. Doanh trại thành quách, căn cứ là cái cần và thiết không thể thiều trong cuộc điều binh, nhất là cuộc động binh ở tầm cở có vua chúa ( King, Queen ) trực tiếp tham chiến. Đoán ra rằng tác gỉa hai trò cờ một gìa một trẻ : một lăn lộn máu xương, một nô đùa sân bãi. 7/ Sáng tác được là có ý thức. Biến thức thành tác phẩm  chứng tỏ cái biết của mình để người đọc có thêm cái biết, thêm cái thú vị. Người chơi cờ tướng thú vị lắm lúc ví von như mình đang vua, đang tổng thống, đang chủ tịch nước tối cao. Chơi cờ vua như sự thực ông Vua chơi cờ vua thì ngôn ngữ dụng ngữ gì ? Không lộng ngôn lộng ngữ, tác gỉa cờ tướng hạ thấp cái trò mà hóa mình vua to ; bởi thắng bại được thua không lo mình chết. Vua chết là hết, cớ sao đấu hoài hỡi cờ vua tác gỉa ? 8/ Dốt là không Sĩ. Sĩ thời xưa, sĩ thời nay hay thời nào chăng nữa : sĩ là vốn qúi. Qúi trong xây dựng, qúi trong kinh tế, lại trong quân sự, chính trị sĩ càng hữu dụng đắc công. Nhưng sĩ ơi chớ cậy thân, cậy tài ỷ  công mà phách lối, đạo nước nhà có phép tắc kỹ cương. Sĩ Tượng đi nghiêng có ý nghĩa dạy người. 9/ Nước << nhập thành >> tưởng đâu để công địch, phóng qua đầu Vua đang hoan  lạc để địch quân xâm lấn tận đất nhà. 10/ Rũi đặc công chôn mìn đặt bẫy, HẬU VUA ơi nhất định tiêu đời. 11/ Là bởi vì đâu ? thuật dụng binh chưa biết. Nếu biết thì đất địa, thế nhà đường lối phải thông : tốt nhích, xa hoành, mã tấn, tượng thăng, sĩ ngãnh. Ở cờ vua, tốt không rục rịch, vua đừng hòng. 12/  Lại cục kỳ tốt đang công tiến : không được quyền bắn địch hướng tiến công. Rõ là kỳ vì không sĩ có trong vua. 13/ Bởi sĩ không trong vua nên mới thua quân Hậu, ôi ngàn đời tủi hổ đấng mày râu !!!

 

OOO

 

Bẫm chủ tướng

Địch quân đang tiến Pháo

Hướng thẳng nòng súng địch kích thành ta

Ông Bạn tôi

vội vàng ngãnh Mã

 

Tôi hỏi Ông

AI ? thám báo quân nào

sao Ông biết mà vội vàng ngãnh mã ?

 

____________________________________________________________________

mùa đông 1986 __ cho Thu Hoài

 

Đề nghị của Tác gỉa bài viết :

1/ Vui lòng cho biết xuất xứ lịch sử trò cờ.

2/ Thêm quân hãi binh để chở lính qua sông ( vì từ xa xưa đã có binh chủng này )

_________________________________________________________________________________